فقر اقتصادی
فقر اقتصادی چیست؟ فقیر به چه کسی گفته می‌شود؟ آیا فقرا شامل کسانی هستند که برای گذراندن زندگی خود محتاج به کمک دیگران‌اند؟ فقر چگونه اندازه‌گیری می‌شود؟ فقر اقتصادی معمولاً در جوامع به معنی مطلق فقر به کار می‌رود. در اصل نیازمندی و ناتوانی فرد را نشان می‌دهد. به‌گونه‌ای که فقیر در امرارمعاش و رفع نیازهای روزمره‌ی خود ناتوان است. فقر در اقتصاد کشورها یک شاخص مهم و مورد توجه است. به همین دلیل است که علم اقتصاد سعی کرده فقر را تعریف و اندازه‌گیری کند. هرچند اندازه‌گیری فقر اصلاً کار ساده‌ای نیست. در این زمینه سؤالات زیادی مطرح شده است. در این مقاله سعی داریم تصویر روشنی از فقر اقتصادی به خوانندگانمان ارائه بدهیم.
بخوانید: فشار روانی و بی‌پولی در ایران
انواع فقر اقتصادی
فقر نسبت میزان دسترسی افراد به منابع برای برآوردن نیازهایشان است. نیازهای انسان در پایین‌ترین سطح ممکن نیاز به خوراک، پوشاک، آب و سرپناهی برای زندگی است. به کسی که از این منابع محروم باشد فقیر مطلق می‌گویند.
طبق تعریف بانک‌جهانی: فقیر مطلق کسیست که نمی‌تواند روزانه ۲۱۰۰ کیلو کالری غذا تهیه و مصرف کند و گرسنه می‌ماند.
فقر نسبی به‌مراتب عام‌تر است. این افراد توانایی برآوردن نیازهای اولیه‌ی خود را دارند. اما نسبت به دیگران توانایی تأمین سایر نیازهای خود را ندارند. مثلا کارمندی که برای خرید امکانات معمول در جامعه مجبور باشد بیشتر ازحد کار کند فقیر به‌حساب می‌آید. امکانات معمولی مثل:
- خرید تلویزیون
- خرید کامپیوتر برای فرزندان
- سفر رفتن
- مهمانی گرفتن
درواقع این فرد نسبت به افرادی که درآمد آنها برای تأمین این نیازها کافی است فقیر به‌حساب می‌آید. فقر نسبی متناسب با فرهنگ و شرایط اجتماعی هر کشور متفاوت است. برای مثال فردی را در نظر بگیرید که در یک کشور کوچک آفریقایی زندگی می‌کند. به نیازهای اولیه‌ی خود دسترسی دارد. امکانات آموزشی و بهداشتی نیز در سطح تقریباً مناسبی برایش فراهم است. چنین شخصی در آن کشور فقیر به‌حساب نمی‌آید. اما فردی‌که در خانه‌ی کوچکی اطراف لندن با همین امکانات زندگی می‌کند فقیر محسوب می‌شود.
بخوانید: هشت راه‌کار برای حل مشکلات مالی
خط فقر
در اقتصاد برای جدا کردن افراد فقیر از بقیه‌ی افراد از شاخصی به‌نام خط فقر استفاده می‌کنند. خط‌فقر (نسبی) میزان درآمدی است که برای دسترسی به حداقل سطح‌زندگی پذیرفته‌شده در یک جامعه‌ی مشخص نیاز است. افرادی که درآمدشان کمتر از این حد است، سلامت جسمی، روانی و آموزشی آنها با خطر مواجه می‌شود. این مفهوم امکان اندازه‌گیری فقر متناسب با زمان، مکان و شرایط هر اجتماع را فراهم می‌کند. برای مثال وقتی گفته می‌شود خط فقر در کشور به ازای هر فرد ۳۰۰.۰۰۰ هزار تومان است. سرپرست یک خانواده ۴ نفره باید حداقل درآمد ۱.۲۰۰.۰۰۰ تومانی داشته باشد. در غیر این صورت فقیر به‌حساب می‌آید.
خط فقر خشن یا گرسنگی، پایین‌ترین رده‌های درآمدی یک جامعه را شامل می‌شود.
اندازه‌گیری فقر چرا مهم است؟
تعیین میزان خط فقر در هر کشور متفاوت است. اندازه‌گیری فقر اقتصادی از دو جهت مهم است:
- هزینه‌ها که فقر برای جامعه در پی دارد
- آسیب‌هایی که فقر به افراد جامعه می‌زند
- تأثیر فقر افراد بر رشد اقتصادی جامعه
افرادی که توان تحصیل ندارند نمی‌توانند جذب بازارکار شوند. پس برای امرارمعاش ممکن است دست به کارهای غیرقانونی بزنند. این رفتارها صدمات جدی به جامعه وارد می‌کند.
بخوانید: حساب بانکی برای زندگی مالی بهتر
مبارزه با فقر برای رشد اقتصادی
سرمایه‌ی انسانی در رشد اقتصاد بسیار اهمیت دارد. رشد اقتصاد کشورهای توسعه‌یافته به خاطر سرمایه‌ی انسانی آن‌هاست. سرمایه‌ی انسانی کسیست که توانایی، دانش و مهارت دارد. بر اساس آن می‌تواند به افزایش تولید و بهره‌وری کمک کند. تحقیقات نشان می‌دهد افزایش سرمایه‌گذاری‌های دولت در تأمین نیازهای اولیه باعث رشد اقتصادی می‌شود. این موضوع به ویژه در اموزش رشد چشم‌گیری خواهد داشت.
بنابراین مسأله‌ی کاهش فقر یک عامل مهم در توسعه‌ی اقتصادی کشورها به‌حساب می‌آید. بالا بودن آمار فقر در جامعه نشان می‌دهد درصد بیشتری از سرمایه‌ی انسانی آن درحال هرز رفتن است. دولت ها می توانند به این سرمایه‌ها رسیدگی و توجه کنند. این سرمایه‌های انسانی می‌توانند مسیر رشد اقتصادی کشور را تحت تأثیر قرار دهند.
در قرن بیست‌ویکم، دنیای تجاری با سرعت زیادی به سمت مدیریت همیشگی حساب‌و‌کتاب‌ها می‌رود. اگر می‌خواهید در زندگی کاری و اقتصادی خود موفق عمل کنید، نباید از تکنولوژی عقب بمانید. دانلود برنامه حسابداری رایگان امکانات فراوانی را در اختیار شما قرار می‌دهد. برای این کار می‌توانید برنامه حسابداری نیوُ را از لینک‌های زیر دانلود کنید.
دانلود برنامه حسابداری کسب‌وکار نیوُ پلاس
دانلود برنامه حسابداری شخصی نیوُ
رو نیوُ حساب کن!